در این مقاله بهبررسی نکات و حقایق جالب سریال وایر (The Wire)، یکی از شاهکارهای سالهای نهچندان دور تلویزیون خواهیم پرداخت. با زومجی همراه باشید.
امروز به سراغ یکی دیگر از شاهکارهای جهان سریالهای تلویزیونی در سالهای گذشته رفتهایم. سریال The Wire نهتنها میتواند شما را در تکتک دقایق خود جلوی نمایشگر میخکوب کند که میتواند تاثیر بسیاری روی افراد مختلف از خود بهجا بگذارد. ساخته دیوید سیمون واقعیت کثیف و زننده شهر بالتیمور را بهقدری خوب بهتصویر میکشد که ممکن است بهخاطر صراحت و واقعیت اتفاقات آن حالتان از آن مکان بهم بخورد ولی همزمان از کیفیت ساخت، روند داستانی و از همه مهمتر از واقعی بودن شخصیتها و بازی هنرمندانه بازیگران این سریال در دقیقه دقیقه آن نهایت لذت را خواهید برد. شخصیتپردازی انجام شده در این سریال علاوهبر شخصیتهای اصلی برای شخصیتهای فرعی آن هم استادانه انجام شده و میتوان بهراحتی گفت که این معقوله را در هیچکدام از سریالهای تلویزیونی مشاهده نخواهید کرد. یکی از مهمترین دلایل این شخصیتپردازی بینظیر، طراحی برخی از شخصیتهای سریال از روی شخصیتهای دنیای واقعی تلقی میشود و درکنار آن بازیگر هر نقش آن شخصیت را بهبهترین شکل ممکن بهتصویر کشیده است.
پخش سریال وایر در تاریخ دوم ژوئن سال 2002 (12 خرداد 1381) از شبکه HBO آغاز شد و پس از پخش 60 قسمت در قالب پنج فصل در تاریخ 9 مارس 2008 (19 اسفند 1386) به پایان خود رسید. در این مقاله به نقد و تحلیل داستان این سریال نخواهیم پرداخت و قصد داریم که تنها بهبررسی نکات و حقایق جالب سریال وایر بپردازیم؛ حقایقی که شاید از آنها اطلاعی نداشته باشید.
1- برنامه تلویزیونی مورد علاقه باراک اوباما
باراک اوباما در چند مصاحبه تلویزیونی بهدفعات این موضوع را بیان کرده که سریال The Wire یکی از برنامههای تلویزیونی مورد علاقه او در میان تمام برنامههای تلویزیونی ساخته شده قلمداد میشود. نکته جالب این است که در انتخابات ریاست جمهوری کشور آمریکا در سال 2008، یکی از موضوعاتی که هم باراک اوباما و هم جان مککین روی آن همنظر بودند، کیفیت بسیار بالای این سریال بود؛ در آن سال سریال وایر در اوج خود قرار داشت و یکی از پربینندهترین سریالهای تلویزیون تلقی میشد. جان مککین دیگر نامزد ریاست جمهوری آمریکا در آن سال درکنار نام سریال وایر، از سریال ساینفلد بهعنوان دیگر برنامه مورد علاقه خود نام برد.
شخصیت مورد علاقه اوباما در سریال The Wire کیست؟ او به این سؤال هم جواب داده است. شخصیت مورد علاقه باراک اوباما که تقریبا شخصیت مورد علاقه بسیاری از طرفداران این سریال بهشمار میرود کسی نیست جز عُمار؛ دزد مواد مخدری که نقش رابین هود داستان را ایفا میکند و بهاحتمال زیاد میتوان از او بهعنوان پایدارترین شخصیت سریال نام برد. اوباما در ادامه گفت: «این جمله یک جمله تبلیغاتی نیست، کارهایی که عمار انجام میدهد مورد علاقه من نخواهد بود ولی شخصیت باطنی او را نمیتوان نادیده گرفت و همین عامل باعث میشود که از او بهعنوان شخصیت مورد علاقه خود نام ببرم. عُمار درکنار این موضوع که شاید بدترین شخصیت سریال باشد ولی بهصورت همزمان میتواند قویترین و مورد ستایشترین شخصیت سریال لقب بگیرد و این دوگانگی زیبا بسیار شگفتانگیز است».
2- تیم نویسندگی بینظیر سریال
تیم نویسندگی سریال The Wire شامل چند نویسنده بسیار برجسته میشود که همگی آنها در جهان محصولات تلویزیونی حرفهای زیادی برای گفتن دارند. جورج پلکانوس یکی از موفقترین و مورد احترامترین نویسندگان آمریکایی در ژانر جنایی است که وظیفه نوشتن فیلمنامه هشت قسمت از این سریال و تهیهکنندگی فصل سوم آن را برعهده داشت. ریچارد پرایس نویسنده پنج قسمت از این سریال قبل از پیوستن به تیم نویسندگی آن برای نوشتن کتابهای داستانی جنایی و معمایی بسیار معروف بود؛ از بهترین کتابهای او میتوان به رمان فوقالعاده Clockers محصول سال 1992 اشاره کرد، او همچنین وظیفه نوشتن فیلمنامه فیلم اسپایک لی در سال 1995 را برعهده داشت؛ لی قصد داشت آن فیلم را از روی یکی از رمانهای پرایس تولید کند. از دیگر اعضای برجسته تیم نویسندگان سریال میتوان به دنیس لیان اشاره کرد، نویسنده اصلی فیلمهای Gone Baby Gone و Mystic River که هردو فیلم امتیاز بالای 7.5 را از منتقدین سینمایی کسب کردهاند. بهطور خلاصه میتوان گفت که اگر از داستان بینظیر و شخصیتپردازی معرکه این سریال لذت بردهاید، دلیل این موضوع حضور نویسندگانی خبره در تیم تولید این سریال خواهد بود.
3- تعداد بسیار کم بیننده تلویزیونی
بدون شک همه ما، یا بهتر بگویم همه طرفداران سریالهای تلویزیونی موافق این حرف هستند که سریال The Wire از لحاظ کیفیت ساخت و داستان یکی از بهترین محصولات تلویزیونی تاریخ محسوب میشود ولی زمانیکه حرف «بهترین» به میان میآید بسیاری به آمار بینندگان و رضایت آنها نگاه میکنند؛ آمار این سریال در این مورد فاجعه بار است. آمار بینندگان این سریال در بالاترین مقدار خود به 4 میلیون بیننده برای یک قسمت رسید و نکته ضعیفتر این است که میانگین بینندههای قسمتهای پایانی آن از یک میلیون نفر بیشتر نشده است. این آمار در مقایسه با 10 میلیون بیننده قسمت پایانی سریال Breaking Bad یا 12 میلیون بیننده قسمت پایانی سریال Sopranos بسیار ضعیف تلقی میشود. اگر به محصولات جدیدتر نگاه کنیم اوضاع بدتر هم میشود، قسمت پایانی سریال Game of Thrones بیش از 30 میلیون بیننده به خود اختصاص داده بود؛ قسمتی که شاید از لحاظ کیفیت، شخصیتپردازی و روند داستانی بسیار ضعیفتر از The Wire بهشمار میرود. بااینحال تمام این آمار و ارقام دلیل خوبی برای کتمان کیفیت بالای سریال وایر نخواهد بود. بسیاری از طرفداران سرسخت این سریال (مثل خود من) چند سال پس از اتمام آن شروع به تماشای این سریال کردند و از تمام دقایق آن نهایت لذت را بردند.
4- ایده ساخت فصل ششم در ذهن دیوید سیمون
دیوید سیمون همیشه ایده ساخت فصل ششم این سریال را در سر داشت ولی خوشبختانه یا متاسفانه هیچوقت آن را عملی نکرد؛ خوشبختانه بهاینخاطر که ممکن بود با ساخت فصل بعدی، این سریال شکست سنگینی بخورد و متاسفانه بهاینخاطر که ما طرفداران این سریال میتوانستیم ساعتهای بیشتری به تماشای آن مشغول باشیم. دیوید سیمون در نظر داشت که با داستانی راجعبه جنگ مواد مخدر فصل ششم را تولید کند؛ او با موضوعی مانند افزایش جمعیت افراد لاتین در جنوب بالتیمور و سخت بودن گذران زندگی در آن منطقه قصد داشت چگونگی کشیده شدن بیشتر آن افراد به سمت کسبوکار در حوزه مواد مخدر را نشان دهد. خب وقتی که تعداد افراد در یک کار زیاد شود بدون شک جنگ و دعوا برای تصاحب قدرت در میان آنها شکل خواهد گرفت. او همچنین قصد داشت تا موضوعاتی مانند مهاجرت بیرویه افراد کشورهای مختلف به آمریکا را در آن منطقه ازطریق فصل ششم بهتصویر بکشد. زمانیکه دیوید سیمون بههمراه تیم سازنده سریال شروع به تحقیق درباره این موضوعات کردند نتیجه تحقیقات آنها بههیچوجه کیفیت لازم برای بهتصویر کشیدهشدن را نداشت و سیمون نیز قصد نداشت تا داستانهای تکرای فصلهای قبل را با کمی تغییر دوباره تحویل طرفداران سریال وایر دهد. این دلایل باعث شدند تا ایده ساخت فصل ششم سریال بهطور تمام و کمال از ذهن دیوید سیمون خارج شود و فصل پنجم آن فصل پایانی سریال نام بگیرد.
5- دلیل اصلی حضور دومینیک وست در سریال
دلیل حضور دومینیک وست در سریال بسیار جالب و درعینحال عجیب است. وست این نقش را بهخاطر تقلید کردن یک نقش رابرت دنیرو به خود اختصاص داد. پس از اینکه وست وظیفه ایفای نقش جیمی مکنالتی را برعهده گرفت، سازندگان سریال در قرارداد او ذکر کردند که او باید بهمدت پنج سال در بالتیمور زندگی کند تا برای فیلمبرداری سریال آماده و دردسترس باشد. وست با این موضوع مخالف بود ولی وکیل حقوقی او در صحبتی که با وست انجام داد به او گفت که تولید این سریال نهایتا پس از فصل اول لغو خواهد شد. دومینیک وست این موضوع را در یک مصاحبه بهصورت رسمی بیان کرد و گفت: «من بههیچوجه برای زندگی در بالتیمور آماده نبودم. وابستگی بسیار زیاد من به خانواده و دوستان نزدیکم این کار را تقریبا غیرممکن میکرد و بههمیندلیل اصلا قصد قبول کردن این قرارداد را نداشتم ولی در صحبتی که با وکیل خود داشتم او به من گفت که سکونت من در بالتیمور تنها یک سال بهطول خواهد انجامید و سریال وایر پس از فصل اول شکست خواهد خورد. پس از این صحبتها با وکیل حقوقی و مدیر برنامههای خودم، قرارداد پنج ساله را تنها بهایندلیل امضا کردم که سال بعد نزد دوستان و خانوادهام باز خواهم گشت. من درنهایت نزد آنها برگشتم ولی نه در سال بعد، 6 سال پس از امضای آن قرارداد. حضور در این سریال بدون شک بهترین اتفاق دوران حرفهای من محسوب میشود».
6- شلیک گلوله توسط تنها یک پلیس در تمام طول سریال
باور این موضوع شاید سخت باشد که در یک سریال تلویزیونی در ژانر جنایی که در بیشتر صحنههای آن شاهد درگیری میان پلیس و خلافکاران هستیم، تنها یک پلیس از تفنگ خود استفاده کرده باشد. در تمام مدت زمان 60 ساعته این سریال در طول پنج فصل شاهد شلیک گلوله از تفنگ تنها یک شخصیت پلیس بودیم. مگر میشود؟ بله، در تمام طول سریال تنها شخصیت رولند پرزبیلوفسکی یا همان پرز اقدام به شلیک گلوله توسط تفنگ خود کرد، در سراسر سریال تنها این شخصیت که از شغل تدریس به نیروی پلیس اضافه شده بود از تفنگ خود استفاده کرده و این کار را سه مرتبه انجام داده است. مرتبه اول بهصورت تصادفی در پایگاه پلیس به دیوار شلیک کرد، مرتبه دوم در همان قسمت به سمت کسانی که از بالای ساختمانها وسیلههای مختلفی را روی سر آنها میانداختند، شلیک کرد و در آخرین اقدام خود در فصل سوم به همکار خود شلیک کرد که این عمل حکم پایان کار او در نیروی پلیس را امضا کرد. بدون شک نمیتوانید یک سریال پلیسی یا حتی یک فیلم پلیسی را پیدا کنید که در آنها تنها یک شخصیت پلیس از تفنگ خود استفاده میکند.
7- التماس دیوید سیمون برای لغو نکردن سریال
دیوید سیمون، سازنده سریال وایر در مصاحبهای با رسانه Entertainment Weekly درباره احتمال لغو تولید سریال مصاحبه کرد و گفت: «تولید سریال وایر پس از اکران فصل سوم بهطور کامل توسط شبکه اچبیاو لغو شد؛ این اتفاق دقیقا پس از اکران فصل چهارم هم افتاد. پس از این اتفاق من بهمعنای واقعی کلمه به مسئولان این شبکه التماس و از آنها درخواست کردم که تولید این سریال را لغو نکنند و بسیار خوشحالم که با درخواست من موافقت کردند». با وجود مشکلات بسیار زیادی که دیوید سیمون برای ساخت هر پنج فصل این سریال با آنها روبهرو شد ولی او همیشه از مسئولان شبکه HBO بهخوبی یاد کرده و در تمام صحبتهای خود از آنها تشکر کرده است که به او اجازه دادند داستان خودش را طوریکه دوست دارد به پایان برساند. او در مصاحبهای دیگر به این موضوع اشاره کرد و گفت: «این موضوع صحت دارد که آنها دوبار قصد داشتند ساخت سریال را منتفی کنند ولی درنهایت ساخت این سریال را باید مدیون آنها باشیم. در تمام طول مراحل ساخت سریال وایر مسئولان شبکه اچبیاو با آزادی عمل بسیار زیادی که به من و سایر تیم سازنده آن دادند باعث شدند تا این سریال را دقیقا همانطوری که آن را در ذهن داشتم تهیه کنم. این موضوع در ساخت بسیاری از فیلمها و سریالها به مشکلی بزرگ تبدیل میشود که مسئولان یک شبکه قصد دارند تا ایدههای خود را به سازندگان آن محصول دیکته کنند؛ موضوعی که در اغلب اوقات با شکست آن فیلم یا سریال مواجه میشود. من از تمام افراد حاضر در آن شبکه تشکر میکنم که این فرصت را در اختیار من قرار دادند تا داستانی که در ذهن داشتم را بدون هیچ تغییری تولید کنم».
8- شخصیتهایی که در دنیای واقعی وجود خارجی داشتند
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم برخی از شخصیتهای سریال براساس شخصیتهای حاضر در دنیای واقعی ساخته شدهاند، یکی از آنها شخصیت بابلز قلمداد میشود؛ شخصیت مورد علاقه بسیاری از طرفداران این سریال و شخصیت مورد علاقه من در میان تمام شخصیتهای آن. نام شخصیت دنیای واقعی بابلز تابهامروز فاش نشده و پلیس محلی برای مراقبت از او نامش را هیچوقت بیان نکرده است؛ اجازه دهید برای روانتر شدن مقاله او را «بابلز واقعی» صدا کنیم. «بابلز واقعی» یک معتاد هرویین بود که برای زندانی نشدن تصمیم گرفت توزیعکنندگان مواد مخدر آن منطقه را به پلیس نشان دهد؛ او حتی برای اینکار و بهازای شناسایی هر نفر مبلغی معادل با 50 دلار دریافت کرد. «بابلز واقعی» مانند شخصیت بابلز حاضر در فیلم با فروختن کلاه به فروشندگان مواد مخدر و گذاشتن یک کلاه رنگی روی سر آنها، آن افراد را برای عکاسهای نیروی پلیس مشخص میکرد. طبق گفته اِد پارکر، «بابلز واقعی» تقریبا برای همه نیروهای پلیس کار کرده بود؛ او به نیروهای افبیآی، نیروی مبارزه با مواد مخدر و نیروهای مربوطبه پروندههای قتل برای دستگیر کردن مجرمان پروندههای مختلف کمک کرده است. «بابلز واقعی» کمی پس از پایان این کار بهدلیل بیماری ایدز در گذشت ولی بهدلیل کمکهای بسیار او در آن منطقه، در میان نیروهای پلیس بالتیمور همیشه شخصیت محترمی باقی خواهد ماند.
شخصیتهای بابلز و عُمار در سریال The Wire از شخصیتهایی در دنیای واقعی اقتباس شدهاند
دیگر شخصیت سریال که براساس یک فرد واقعی ساخته شده، شخصیت عُمار است. رابین هود قصه ما از روی یک توزیعکننده کله گنده مواد مخدر در بالتیمور بهنام دانی اندرو اقتباس شده است. اندرو پس از تسلیم کردن خودش دربرابر کارآگاه اِد بِرنز بهخاطر کشتن چند فروشنده مواد مخدر که مواد تقلبی به مردم میدادند و باعث میشدند تا حال وخیمی پیدا کنند، به زندان فرستاده شد. دانی اندرو در زندان بهخاطر سخنرانیهای خودش درباره موضوعات ضد باندبازی و مبارزه علیه مواد مخدر معروف شده بود. سیمون، سازنده این سریال و کارآگاه اد برنز که تهیهکننده این سریال قلمداد میشود با کمک اندرو توانستند کتاب The Corner برای کمک به زندانیان جوان و روشهایی برای مقابله با مشکلات زندان به چاپ برسانند. مجازات اندرو بهخاطر تلاش این دو نفر از حبس ابد تعدیل پیدا کرد و پس از 22 سال در سال 2005 از زندان آزاد شد. او پس از آزاد شدن تمام تلاش خود را برای مقابله با باندهای مواد مخدر بهکار گرفت و درنهایت در سال 2012 بهدلیل مشکلات قلبی درگذشت.
9- حضور یکی از دلالان بزرگ مواد مخدر در سریال
درکنار طراحی شخصیتهای مختلف سریال از روی افراد حاضر در دنیای واقعی، یکی از دلالان بزرگ مواد مخدر در این سریال بهایفای نقش پرداخته است. یکی از افرادی که دیوید سیمون برای نوشتن فیلمنامه شخصیت ایوان بارکزدیل از آن الهام گرفته است، مِلوین ویلیامز بود. ویلیامز در سالهای 1970 تا 1980 یکی از بزرگترین توزیعکنندگان مواد مخدر در بالتیمور محسوب میشد و بهگفته خود ویلیامز در این مدت چیزی حدود 5 میلیون دلار درآمد خالص از این راه کسب کرده بود. او در سال 1985 توسط نیروی پلیس بالتیمور که در راس آنها اد برنز قرار داشت، بهوسیله دستگاههای شنود دستگیر شد. دیوید سیمون یک مقاله بلند درباره زندگی ملوین ویلیامز با عنوان «پول راحت؛ جزییات زندگی یک امپراطور مواد مخدر» نوشت که با استقبال بسیار زیادی روبهرو شد. ویلیامز دوران حبس خود را تا سال 2003 در زندان بالتیمور گذراند و در آن سال از زندان آزاد شد. وی پس از آزادی از زندان علاقه بسیار زیادی به سریال وایر پیدا کرد و طی دیداری که با دیوید سیمون داشت، قرار شد نقش شخصیت دیکن را در فصلهای سوم و چهارم بهعهده بگیرد.
10- بهترین سریال تمام دوران؟
وارد شدن به این موضوع شاید کار درستی نباشد و این عنوان نیاز به یک بحث و گفتوگوی بسیار طولانی توسط افرادی که دانش کافی در این زمینه را دارند، داشته باشد. عنوان «بهترین سریال تمام دوران» یک موضوع بسیار جنجالی نهتنها در کشور ما که در تمام دنیا محسوب میشود. سریالهای بسیاری وجود دارند که همگی شایسته این لقب هستند و اگر یکی از آنها این عنوان را کسب کند بدون شک استحقاق آن را داشته است. آیا سریال وایر شایستگی این لقب را دارد؟ ما در جایگاهی نیستیم که این لقب بسیار بزرگ را به یک سریال بدهیم ولی بسیاری از منابع سینمایی معتبر جهان این عقیده را دارند که سریال The Wire بهترین محصول تلویزیونی ساخته شده در تمام تاریخ است؛ منابعی مانند اینترتینمنت ویکلی، کامپلکس و اسلیت. همگی این رسانهها و منابع اعتقاد دارند که سریال وایر بهترین سریال ساخته شده در تاریخ تلویزیون تلقی میشود. بدون شک هرکس نظری دارد و همه با یک سریال برای این لقب موافق نخواهند بود ولی بدون شک و بدون هیچ بحثی سریال وایر یکی از بهترین، واقعیترین و تاثیرگذارترین سریالهای ساخته شده بهدست بشر بهشمار میرود.
11- حقایق متفرقه سریال
- مایکل کنت بازیگر نقش عُمار اعتراف کرده است که در طول مراحل ساخت فصل سوم سریال به یک نوع مواد مخدر اعتیاد پیدا کرده بود ولی هیچوقت دیر به محل فیلمبرداری نرفته و هیچگاه از زیر کار شانه خالی نکرده است.
- زخم روی صورت مایکل کنت و جیمی هکتور واقعی است!
- برخلاف تمام محبوبیت و استقبال زیاد از این سریال و تمام نقدهای مثبت منتقدین درباره آن، سریال وایر تنها و تنها دوبار نامزد کسب جایزه امی شده است.
- هیچ شخصیتی در سریال وجود ندارد که در تمام قسمتهای آن حضور داشته باشد؛ حتی شخصیت جیمز مکنالتی هم در تمام قسمتهای سریال حضور نداشته است.
منبع : سایت زومجی