The Godfather: Part II

نگاهی به فیلم پدرخوانده 2

پدر خوانده 2 را می توان در زمره بهترین فیلم های هالیوود و یکی از سه چهار فیلم برتری دانست که تا به امروز در هالیوود ساخته شده است . به نظر می رسد که تاثیرگذاری عمیق این فیلم را باید در پرداخت به ارزش های طبقه متوسط دانست . ارزش هایی چون پیوند خانوادگی ، امکان ترقی در جامعه ، جستجوی امنیت و احترام در دنیایی مملو از رقابت ، دوستی بین مردان همکار و اهمیت مذهب و حتی فرد گرایی که در معرض خطر قرار گرفته اند . درونمایه اصلی فیلم پدر خوانده 2 در نشان دادن این نکته است که سرمایه داری آمریکا ، فوائد ساختار خانوادگی و امید به جامعه را نابود کرده، این نحو که همه صحنه های موثر و پر مهر خانوادگی در مقابل سرمایه داری آمریکا رنگ می بازد. به عنوان مثال پس از بازگشت کانی(خواهر مایکل) به آغوش خانواده ، هرگز او را در حال صحبت با مایکل نمی بینیم . 

مادر ویتو به این دلیل کشته می شود که زنده بودن ویتوی نوجوان ، معامله و زندگی دون چیچو را به مخاطره می اندازد .قتل خشونت بار فانوچی توسط ویتو ، پیش درآمدی بر موفقیت اوست.    بعضی ها پدر خوانده 2 را با دیدی منفی نسبت به فیلم پدر خوانده 1مقایسه کرده اند، اگرچه قسمت دوم این فیلم ریتم تند و قواعد درام اولی را ندارد اما سرشار از عاطفه و لحظات ملودرام است .ریتم کند، تکرار و فقدان درام ابزاری برای فاصله گذاری هستند که به منظور پیشگیری از سوء تعبیر هایی که درباره پدر خوانده شده به کار رفته اند. احساساتی گری در فیلم موج می زند اما هدف بهره گیری از آن این است که بیننده را برای نابود کردن احساساتش در سکانس بعد آماده کند . این احساساتی گری با ورود ویکتور کورلئونه به جزیره الیس شروع می شود تا فیلم مخاطب را برای صحنه جشن اولین سکانس مایکل که در پی آن می آید مهیا کند .فیلم از طریق مونتاژ موازی حرف خود را می زند .کاپولا به عنوان خالق این فیلم،از طریق مونتاژ موازی و نمایش همزمان دو دوره موفق می شود ارتباط های لازم بین شخصیت ها و فضا سازی فیلم را ایجاد کرده تا از این پروسه تاریخی،تحلیلی عمیق ارائه دهد.    فیلم پدر خوانده 2 از پنج سکانس از ویتو ، پنج سکانس از مایکل و یک سکانس دنباله کوتاه که همه این سکانس ها را به فیلم ربط می دهد تشکیل شده است. تم هایی چون خانواده و معامله، جستجوی امنیت بورژوایی و فریب بودن آن ، پیوند بین سکانس ها را تشکیل می دهند .اولین سکانس ویتو با غم و امید به پایان می رسد. ویتوی نوجوان، که به نحوی معجزه آسا از خشم دون چیچو گریخته ، در یک سلول قرنطینه در جزیره الیس نشسته و تنها جامعه ای را که برایش باقی مانده صدا می زند و شروع به خواندن یک سرود مذهبی می کند . مجسمه آزادی ، سمبل جامعه جدید در آمریکا، جامعه ای که او به آن امید داشته در آن سوی پنجره است .تدوین موازی آن پسرک ژنده پوش که در سلول خود سرود می خواند و نوه ثروتمندش که در مراسم با شکوه یک کلیسا شرکت دارد، نشان دهنده امری است که به انجام رسیده است . این در واقع نشان دهنده به تحقق پیوستن رویای همه آن توده های مصیبت زده ای است که به جزیره الیس پای نهادند . ولی جشن پرزرق وبرق شلوغ و متهوع منزل مجلل مایکل در تاهو خیلی سریع این ظاهر را نابود می کند . 

در اینجا تجارت،حاکم مطلق است و خانواده و تمام روابط دیگر خانوادگی به کلی از هم گسیخته شده است.    مایکل،تجلی تضاد بین آزادی، عشق، جامعه و واقعیات سخت و خشن نظام بی منطق اقتصادی است که داشتن این آرمان ها را تبلیغ کرده و از قابل دسترس نبودن آن ها تغذیه می کند. فیلم لحظاتی دارد که واقعیت زشت کاپیتالیسم را به کامل ترین وجه آن بیان می کند.فرانسیس فورد کاپولا به عنوان خالق پدر خوانده ، چیزی بیش از صعود و سقوط یک خانواده راتصویر می کند . رابطه ساختاری بین سکانس های ویتو و سکانس های مایکل یک رابطه علت و معلولی را نشان می دهد.  فیلم ، موفقیت را با شکست مقایسه نمی کند بلکه نشان می دهد که چگونه موفقیت مستقیما و به نحو اجتناب ناپذیری به شکست می انجامد . نطفه شکست و نابودی مایکل ، در موفقیت اجتماعی و اقتصادی ویتو ، یعنی صعود او به قدرت نهفته است . مونتاژ موازی صعود پدر (ویتو) و سقوط پسر (مایکل) در نقطه ای به هم می رسند .فیلم پیامی اخلاقی در بطن خود دارد که به مرور و در اواسط آن ماهیت خود را آشکار می کند و آن " حفظ نیکی ها"( به عنوان مثال خانواده) است.  پدر خوانده 2 نابودی و غیر قابل دسترس بودن ارزش های بنیادین طبقه متوسط را به وضوح نشان می دهد . این معیار ها به این دلیل نابود شده اند که فی نفسه ناتوان هستند . روابط خانوادگی امکان ترقی اجتماعی ،جستجوی امنیت و حتی ارزش های مذهبی شامل نیاز های واقعی جهانشمول انسان هستند . فیلم از نظر روابط انسانی نشان دهنده این بینش است که کاپیتالیسم ، حتی در بهترین شکل خود باید زندگی و جوامع بشری را نابود کند تا زنده بماند . در نتیجه هر قدر جامعه بورژوایی برای به دست آوردن آرمان هایی که برای خودش در نظر گرفته تلاش کند،همانقدر ویرانگر تر و فاسد تر می شود.  

به تصویر کشیدن سمپاتیک دوستی بین مردها ، چه عضو خانواده باشند و چه نباشند ، یکی از دوست داشتنی ترین امتیاز های فیلم پدر خوانده است.یک نمونه خوب از این رفاقت صحنه ای است که مایکل ، بعد از اینکه مورد سوء قصد قرار گرفته، به تام هاگن وکالت تام الاختیار می دهد . میزانسن این صحنه به گونه ای است که این دو مرد در کنار میز کوچکی نزدیک به هم نشسته اند و رابطه بین این دوعمیق است . صحنه های خلوت مایکل و برادرش فردو نیز بسیار تاثیر گذارند. حتی صحبت های خصوصی مایکل با هایمن راس نیز این گرما را دارند . ولی مایکل اعتمادش را نسبت به تام از دست می دهد و راس و فردو را که به او خیانت می کنند به قتل می رساند . رقابت سیستم سرمایه داری آمریکا توان اکثر آدم ها را برای نزدیک شدن به دیگران شدیدا محدود می کند . هایمن راس حین بازگویی ماجرای موگرین به یکی از دوستانش که توسط خانواده کورلئونه به قتل رسیده است این حرف را صریح تر بیان می کند.  فیلم اگرچه بازتاب های وسیع قسمت اول پدر خوانده را نداشت اما از دیدگاه بسیاری از منتقدان ،در قالب یک فیلم مستقل ، واکنش های مختلفی را معطوف خود کرد.نقد های مثبت بسیاری بر حاشیه فیلم ایراد شد و این امر انگیزه ای شد برای ساخت موفقیت آمیز قسمت سوم پدر خوانده که سه گانه کلاسیک کاپولا را کامل کند.

منبع:نقد فارسی