-
کشــــور
-
زبـــــان
-
زمـــــان158 دقیقه
-
رده سـنیR
-
ژانــــــر
-
کارگـردان
-
نویـسنده
-
سـتارگـان
There Will Be Blood
پل توماس اندرسون از جمله فیلمسازان مولف سینمای آمریکا در دهه 90 محسوب میشود. این فیلمساز صاحب سبک، خوش قریحه و با استعداد آمریکایی که تاکنون برای فیلمهایش 2 بار نامزد دریافت جایزه اسکار شده در نگارش فیلمنامه «خون به پا خواهد شد» از رمان مشهور «نفت» (1927) نوشته اوپتون سینکلر الهام گرفته است. «نفت» یکی از برجستهترین آثار سینکلر نویسنده مبارز و پرکار آمریکایی ست که در طول 90 سال زندگی پر ثمرش بیش از 90 کتاب با موضوعات مختلف نگاشته است. این برنده جایزه پولیتزر از محقق پیشتاز در حوزه جامعه شناسی، حامی دکترینهای سوسیالیزم و طرفدار هر جریان آرمانگرایی ست که به نوعی با دولت سرجنگ دارد. پل توماس اندرسون نیز یکی از اعضای اولین نسل از « فیلمسازان VCR» به شمار میروند، فیلمسازانی چون کوئنتین تارانتینو و کوین اسمیت که به جای آموزش دیدن و کسب مهارتهای حرفهای در دانشکدههای فیلمسازی با تماشای هزاران فیلم به کارگردانهای برجسته و مهمی تبدیل شدهاند. فیلمهای اندرسون معمولاً به اهمیت روابط خانوادگی، به ویژه رابطه میان پدر و فرزندانش میپردازد و تاکید او بیشتر بر روی روابط میان کاراکترها و تاثیرگذاری شرایط متغیر و ناپایدار در زندگی آسیبپذیر و حساس انسانهاست. تقدیرگرایی، قضا و قدر الهی، طبیعت، نیکبختی، عشق و بررسی نقش رسانههای معاصر از موضوعات متعارف در آثار این فیلمساز هستند. او در پیشبرد روایت فیلمهایش تنها از روابط کاراکترها استفاده میکند نه لزوماً از طرح داستان و به تدریج و آرام آرام شخصیت اصلی را با جهان پیراموناش بیگانه میسازد. اندرسون معمولاً در فیلمهایش از بازیگران خاص و صاحب سبکی استفاده میکند که از شاخصترین آنها میتوان از فیلیپ سیمور هافمن، فیلیپ بیکرهال، جان رایلی و ملورا والترز نام برد و نکته جالبتر اینکه؛ هیچکدام از این بازیگران در «خون به پا خواهد شد» حضور ندارند.
اندرسون تا اندازهای در نظر کلی کتاب سینکلر دست برده اما نه در نگاه افشاگرانه این نویسنده مبارز سوسیالیست. در فیلمنامه اندرسون صنعت و مذهب در چشمانداز پیشرفت و ترقی آمریکایی نمود پیدا کردهاند و رد آنها را حتی در مطالعه موشکافانه و وسواسی درباره جامعه ستیزی افراطی که مصرانه روابطش را با همه قطع کرده هم دیده میشود.
به رغم شباهتهای ظاهری فیلم اندرسون با «همشهری کین» اورسون ولز، موضوع «خون به پا خواهد شد» برای فیلمسازی که اطرافش پر است از موضوعات و سوژههای مختلف کمی دور از ذهن به نظر میرسد، موضوع فراموش شده اما با اهمیتی که فیلم بزرگ و موفقی برمبنای آن ساخته شده، حدوداً به یک قرن پیش بر میگردد و بیشتر از هر چیز درصدد مطرح ساختن برخی دیدگاهها و سنتهای افراطی ست. حدس زدن درباره دلایل شخصی اندرسون برای انگشت گذاشتن روی چنین موضوعی، آن هم با این همه ذوق و اشتیاق، کار چندان دشواری نیست. به هر حال رویکرد او در مواجهه با ملاحظات تجاری روز قابل احترام است. دانیل پلین ویو (دی لوئیس) فردی جامعه گریز، منزوی و متعصب است که مصمم شده تا به هر شکل ممکن از گذشته و حتی خانواده و نزدیکاناش فاصله بگیرد و فقط گوشه عزلتی برای خود اختیار کند. او عمیقاً به عقایدش پایبند است و حاضر نیست با هیچ کس از رازهای دروناش سخن بگوید. پانزده دقیقه ابتدایی فیلم با موسیقی سینتی سایزر که رفته رفته اوج میگیرد، بدون هیچ دیالوگی صحنههایی از تلاش دانیل را در سال 1898 نشان میدهد که برای یافتن طلا و نقره با زحمت زمین را میکند اما در کمال ناباوری به نفت میرسد. تا سال 1911 صاحب ثروتی بادآورده میشود و زندگیاش روی غلتک میافتد و در این میان صاحب یک فرزند هم میشود. او که یک منبع نفتی را در منطقهای روستایی کشف کرده و با قوانین استاندارد تأسیس و راهاندازی شرکتهای نفتی آشنایی دارد با بهانههای دروغین به مزرعه سندیها میرود، خانوادههای دیندار و متدین که سالهاست مالک آن زمین هستند. او در قبال مبلغی تقریباً ناچیز امتیاز حفر چاه را میگیرد و بلافاصله دکلهای حفاری را در آنجا مستقر میکند. داستان فیلم تقریباً در همین چند سکانس ابتدای فیلم لو میرود و در خلال همین دقایق کوتاه مادیتگرایی، خلاقیت و اصالت استثنایی پارتیتوموزیکال فیلم کاملاً روشن میشود. این فیلم که در «مارفا» (لوکیشن «جایی برای پیرمردها نیست») فیلمبرداری شده، شرح تلاش مخاطرهآمیز و خطرناک دانیل برای بهرهبرداری از گنجینه طلای سیاهی ست که مفت و مجانی به چنگ آورده. اتاقکهای کانتینری و تجهیزات پراکنده اما مورد استفاده در فیلم، با فکر و نقشه قبلی ست و فیلمبرداری رابرت السویت (مایکل کلیتون) و حرکات عالی و حسابشده دوربیناش بر تاثیرگذاری هر چه بیشتر فیلم میافزاید. اما یکی از وجوه تمایز این فیلم نسبت به آثار مشابهش زبان آن و نحوه بیان بازیگران آن است و شاید دلیل روشنترش وجود دانیل دی لوئیس. او در ادای دیالوگهایش از نحوه صحبت و نوع صدای والترهیوستون- تا اندازهای در «محله چینیها»- الگو برداری کرده است.
اندرسون در خلق و آفرینش دیالوگهای موزون و پرتکلفی که با سنت رایج فیلمنامهنویسی مدرن هالیوود همخوانی ندارد، بسیار موفق عمل کرده است. در دیالوگهای منحصر به فرد او علاوه بر شفافیت و ظرافتهای خاص هنری، همان لحن خشک، فاقد ظرافت و تشریفاتی مرسوم در قرن نوزدهم به چشم میخورد که به آن نوعی اغراق تعمدی و خاصیت تئاترگونه میبخشد. در فیلم گفت و گویی وجود دارد که بدون هیچ ملاحظهای با ایده سیاستگزاران آمریکایی- تغییر فوری جامعه از نظام روستایی به نظام اقتصادی- مقابله میکند و تداعیگر ائتلاف قوی یوجین اونیل و جان دوس پاسس، دو نویسنده مطرح و نامدار آمریکایی در یک جناح واحد است. اما گل سرسبد همه این عناصر موسیقی مواج و کمنظیر جانی گرین وود است که تماشاگر را در هر صحنه بارها غافلگیر میسازد. شاید بشود آن را نوعی سمفونی نوین و غیر سنتی دانست که میتواند در خلق چنین سبکی پیشتاز و جنجالآفرین هم بشود. ملودی این قطعات طولانی و بدون مکث است و البته همیشه هم با حس و حال صحنهای که در حال اتفاق است تناسب چندانی ندارد بلکه بیشتر در پی عمیق ساختن معانی، مفاهیم و روحیات موردنظر کارگردان است. کتاب سینکلر که رسواییهای نفتی مدیران اجرایی هاردینگ را نشان میدهد، رمانی کاملاً جسورانه، پرحادثه و ماجراجویانه است که نشان از جدیت اندرسون و اهمیت و ارزش خاص فیلماش دارد. از همان ابتدای فیلم که پای دانیل آسیب میبیند و از شدت درد به خود میپیچد نوعی اضطراب و احساس نگرانی و دلواپسی به دل تماشاگر میافتد که با رجوع به عنوان پرطمطراق فیلم صدچندان هم میشود. رویدادها و حوادث بعدی همه در حین کار اتفاق میافتند، به ویژه زمانی که پسر دانیل – که تقریباً 10 ساله شده- شنواییاش را از دست میدهد و بدتر آنکه با بیرحمی مورد بیمهری پدرش قرار میگیرد. از طرفی اِلی سندی (پل دانو)، پسر صاحب سابق زمین دانیل یکی دیگر از موانع پیشرفت کاری اوست. در واقع اِلی یک مبلغ مذهبی جوان است که گردهمایی کوچکی را با حضور تعدادی از افراد مذهبی و معتقد تشکیل میدهد. اما دانیل بیتفاوت به همه این مراسم و آنچه که در اطرافش روی میدهد به همه فعالیتهای آنها با دیده تحقیر مینگرد. بعد از آن هنری از راه میرسد، فردی آس و پاس و ولگرد که خودش را برادر دانیل معرفی میکند و با خود خبر مرگ پدر را آورده است. هنری سابقهدار است، سالها را در زندان گذرانده و بعد از آن آواره شده و اکنون فقط کمی غذا، یک کار ساده و جا و مکانی از برادرش میخواهد. او کم کم به تنها فرد مورد اطمینان دانیل تبدیل شده و خیلی زود متوجه بیماری او، انسانگریزی و عقاید متعصبانه و افراطیاش میشود. دانیل خیلی صریح و بدون هیچ رودربایستی اعتراف میکند: «من از بیشتر مردم متنفرم! تنها میخواهم پول کافی به دست بیاورم تا دیگر به هیچ کس نیازی نداشته باشم و با خیال راحت و آسوده از همه آنها کناره بگیرم». از آن پس دانیل جنگی یک تنه بر ضد قوانین «استاندار نفت» آغاز میکند، قوانینی که میگویند برای احداث خط لوله نفت به سوی دریا، زمین بیشتری نیاز خواهیم داشت. 25 دقیقه پایانی فیلم – سال 1927 – دار مکافاتی را به تصویر میکشد. تاوان گناهان دانیل این است که تا پایان عمر مثل یک شیاد و کلاهبردار دیوانه در انزوایی شبیه به «کین» زندگی و از عذاب وجدان رنج ببرد. صحنه پایانی چه به لحاظ دراماتیک و چه به لحاظ بصری بسیار تأثیرگذار است، هر چند این صحنه با دیگر وقایع فیلم تناسب دارد اما ممکن است تماشاگران و طرفداران دو آتیشه خود را تا حدودی گیج و سردرگم کند.
ترجمه: پیمان جوادی
منبع: سینمای ما
Winner
-
Best Performance by an Actor in a Leading Role
-
Best Achievement in Cinematography
Nominee
-
Best Motion Picture of the Year
-
Best Achievement in Directing
-
Best Writing, Adapted Screenplay
-
Best Achievement in Film Editing
-
Best Achievement in Art Direction
-
Best Achievement in Sound Editing
Winner
-
Best Performance by an Actor in a Motion Picture - Drama
Nominee
-
Best Motion Picture - Drama
Winner
-
Movie of the Year
Winner
-
Top 10 Films
Nominee
-
Best Movie of the Decade
Winner
-
Best Film
-
Best Actor
-
Best Director
-
Best Cinematography
-
Best Score
Winner
-
Best Actor in a Leading Role
Nominee
-
Best Director
-
Best Actor in a Supporting Role
-
Best Adapted Screenplay
-
Best Cinematography
-
Best Original Score
-
Best Film Editing
-
Best Motion Picture
Winner
-
Best Director
-
Outstanding Artistic Contribution
Nominee
-
Paul Thomas Anderson
Nominee
-
Robert Elswit
Winner
-
Best Actor
Nominee
-
Best Director
-
Best Screenplay, Adapted
-
Best Picture
Winner
-
Best Actor
Nominee
-
Best Picture
-
Best Director
-
Best Screenplay, Adapted
-
Best Cinematography
-
Best Original Score
Winner
-
Best Actor
-
Best Director
-
Best Supporting Actor
Nominee
-
Best Adapted Screenplay
-
Best Movie
Nominee
-
Best Film
-
Best Director
-
Best Actor
-
Best Supporting Actor
Winner
-
Best Film of the Decade
Winner
-
Lead Actor of the Decade
Nominee
-
Motion Picture of the Decade
-
Director of the Decade
-
Adapted Screenplay of the Decade
Winner
-
Lead Actor
-
Cinematography
Nominee
-
Motion Picture
-
Director
-
Adapted Screenplay
-
Art Direction
-
Film Editing
-
Original Score
-
Sound Editing/Mixing
Winner
-
Best Actor of the Year
-
Best Line of the Year
Nominee
-
Favorite Movie of the Year
-
Best Director of the Year
-
Best Screenplay of the Year
-
Best Supporting Actor of the Year
-
Best Music in a Movie
-
Best Trailer of the Year
-
Most Memorable Scene in a Movie
Winner
-
Best Drama TV Spot
Nominee
-
Best Score Soundtrack Album for Motion Picture, Television or Other Visual Media
Nominee
-
Best Film of the Decade
Winner
-
Best Film
-
Best Lead Performance
-
Best Director
-
Best Cinematography
-
Best Screenplay
Nominee
-
Best Supporting Performance
Winner
-
Best Production Design
-
Best Original Score
Nominee
-
Best Picture
-
Best Actor
Winner
-
Best Art Direction
-
Best Picture
-
Best Director
-
Best Actor
Nominee
-
Best Adapted Screenplay
-
Best Cinematography
-
Best Film Editing
-
Best Original Score
-
Best Supporting Actor
-
Best Sound Mixing
Winner
-
Best Actor in a Leading Role
-
Top Ten Films
Nominee
-
Best Adapted Screenplay
-
Best Cinematography
-
Best Production Design
-
Best Film
-
Best Director
-
Best Ensemble Cast
Winner
-
Best Movie Yet to Open in Iowa
Winner
-
Best Actor (Miglior attore protagonista)
Nominee
-
Best Soundtrack (Miglior colonna sonora)
-
Best Cinematography (Miglior fotografia)
Winner
-
Actor of the Year
-
Director of the Year
Nominee
-
Film of the Year
-
Screenwriter of the Year
Nominee
-
Film of the Decade
Winner
-
Best Picture
-
Best Actor
-
Best Director
-
Best Production Design
Nominee
-
Best Screenplay
-
Best Cinematography
-
Best Music
Winner
-
Best Film
-
Best Actor
-
Best Director
-
Best Cinematography
Nominee
-
Best Screenplay
Winner
-
Best Actor
-
Best Cinematographer
Nominee
-
Best Film
-
Best Director
Winner
-
Best Film
-
Best Director
-
Best Actor
-
Best Cinematography
-
Best Use of Music
-
Top Films of the Year
Winner
-
Best Picture
-
Best Actor
-
Best Director
-
Best Music, Original Score
-
Best Production Design
-
Best Sound Effects Editing
-
Most Cinematic Moment
Nominee
-
Best Supporting Actor
-
Best Youth Performance
-
Best Casting
-
Best Writing, Screenplay Based on Material from Another Medium
-
Best Film Editing
-
Best Cinematography
-
Best Sound Mixing
Winner
-
Best Actor
-
Best Original Score
Nominee
-
Best Picture
-
Best Director
-
Best Adapted Screenplay
-
Best Cinematography
-
Best Editing
Winner
-
Daniel Day-Lewis
Nominee
-
Outstanding Producer of Theatrical Motion Pictures
Nominee
-
Best Blockbuster Movie
Winner
-
Best Actor
-
Best Director
-
Best Screenplay, Adapted
-
Best Score
Nominee
-
Best Picture
-
Best Cinematography
Winner
-
Paul Thomas Anderson
Winner
-
Best Actor
Nominee
-
Best Film
-
Best Director
-
Best Cinematography
-
Best Score
Winner
-
Best Foreign Film
Winner
-
Best Film
-
Best Actor
Nominee
-
Best Supporting Actor
Nominee
-
Best Performance in a Feature Film - Supporting Young Actor - Fantasy or Drama