Memories of Murder

برخی از داستانها با اینکه هزاران بار و به هزار شکل مختلف تعریف شده اند اما باز هم برایمان جذابند. داستان قاتلی مرموز که شبها به یک آدم بیگناه تنهای از همه جا بی خبر حمله میکند و آنان را میکشد یکی از همین داستانهاست. با اینکه شاید این موضوع دستمالی شده و بیش از حد تکراری به نظر برسد اما باز هم دیدن فیلمی با این مضمون میتواند هیجان انگیز باشد. فیلمهای بسیاری را میتوان به یاد آورد که با چنین مضمونی ساخته شده اند. آثاری که تعداد زیادی از آنها حتی ارزش یکبار دیدن را هم ندارند و از سوی دیگر فیلمهایی که تبدیل به اثری به یاد ماندنی و بعضا یک شاهکار سینمایی شده اند. از این دست میتوان از آثاری چون Seven به کارگردانی دیوید فینچر، The Chaser به کارگردانی هونگ جین نا و یا I Saw The Devil ساخته کیم جی وون یاد کرد. فیلمهایی که هر کدام به نوعی ماجرای یک قاتل زنجیره ای روانی را دنبال میکنند که چند پلیس مدام به دنبالش هستند و بدون شک این لیست را میتوان همینطور ادامه داد و به همان تعداد نیز میتوان از فیلمهای دسته چندم یاد کرد. نحوه روایت چنین داستانی که تاکنون صدها بار شنیده ایم به ذوق و سلیقه کارگردان برمیگردد. در اینگونه موارد کارگردان باید آنقدر هوشیار و خوش سلیقه باشد که بتواند از این داستان تکراری اثری درخور توجه خلق کند. Memories of Murder یکی از همین فیلمهاست. فیلمی با موضوع جنایتهای سریالی یک قاتل روانی که این بار در دستان توانای کارگردان کره ای Bong Joon – Ho جانی تازه گرفته. این فیلم محصول سال 2003 کشور کره جنوبیست.

در ابتدای فیلم Memories of Murder یا خاطرات قتل بیننده احساس میکند با فیلمی با ته مایه های کمدی روبروست. فیلم با یک صحنه جنایت آغاز میشود. زنی در کنار یک مزرعه به قتل رسیده و جسدش در جوی آب کنار آن رها شده است. پلیس نیز طبیعتا در پی یافتن عامل این جنایت است اما از آنجایی که تاکنون با چنین پرونده هایی روبرو نبوده، تحقیق در مورد این قتل برایش دشوار است. پلیس بیشتر سعی میکند تحقیقات را از سر خودش باز کند و هر کسی را که کمی مشکوک باشد، میخواهد به زور هم که شده به عنوان قاتل معرفی کند تا هر چه زودتر از شر این معما خلاص شود. سردرگمی ماموران پلیس و ناشی گری آنان در حفاظت از مدارک جرم بدست آمده از صحنه جنایت و مدرک سازی و شکنجه و کتک کاری متهمان به قتل در سکانسهای ابتدایی فیلم، لحظاتی کمدی را بوجود می آورد. البته ژانر فیلم به هیچ وجه کمدی نیست بلکه دلیل خندیدن تماشاچی در این لحظات بیشتر به خاطر نوع برخورد نیروی پلیس در مواجهه با موضوع قتل است. بیننده انتظار دیدن چنین برخوردهای ناشیانه ای را ندارد. مخاطبان اینگونه فیلمها معمولا عادت به دیدن پلیسهایی دارند که در کارشان بسیار جدی اند و هیچ چیز را از قلم نمی اندازند و با یکدیگر شوخی ندارند و شب و روز فکر و ذکرشان پیدا کردن راه حلی برای این معماست. در خاطرات قتل اما این ساختار شکسته میشود و ما با پلیسهایی بی خیال روبرو میشویم که صرفا میخواهند به هر ترتیبی که شده، حتی با دوز و کلک و مدرک سازیهای احمقانه، کارشان را هر چه سریعتر تمام کنند. این مسئله علاوه بر خنداندن تماشاچی باعث تعجب و بهت زدگی او نیز میشود و از همینجاست که تماشاچی میفهمد با یک اثر کلیشه ای و معمولی طرف نیست.

این روند ادامه پیدا میکند تا جایی که یک مامور پلیس از سئول وارد این ماجرا میشود و تا حدودی این اوضاع آشفته را سر و سامان میبخشد. او از روند بررسی قتلهای سریالی ناراضیست و همکارانش هم از او ناراضی اند. چرا که تمام کاسه کوزه های آنان را بهم ریخته و آنها را مجبور به بررسی واقعی و حرفه ای کرده است. کاری که تاکنون انجام نداده اند !

فیلم در واقع دو موضوع را در موازات هم بررسی میکند :

1 – بررسی نحوه عملکرد پر عیب و ایراد نیروی پلیس در مواجهه با پرونده قتلهای سریالی

2 – بررسی عملکرد عضو تازه وارد که کارش را با دقت انجام میدهد و کلیه عملکرد سازمان را زیر سوال می برد و موجب خشم سایر نیروها میشود.

در واقع هر یک سعی میکنند به جای همکاری با یکدیگر، راه خودشان را برای حل مسئله انتخاب کنند. یکی با دوز و کلک و دیگری از راه درست. اما جالب اینجاست که فیلم نمیخواهد نشان دهد مامور تازه وارد حلال تمام مشکلات است. او نیز در مقاطعی اشتباه میکند و جالبتر اینکه سایر ماموران که کارشان را همیشه با تقلب پیش برده اند، گاهی راه درست را انتخاب کرده اند ! در واقع کارگردان اصراری ندارد که بگوید کسی بد یا کسی خوب است. همه ایراد دارند و همه گاهی میتوانند نکاتی را ببینند که از چشم سایرین دور مانده. ترکیب این دو عملکرد است که فیلم را به پیش می راند و آنرا در جهت حل معما سوق میدهد. هر چند پر از عیب و ایراد و ناشی گری باشد و این مسئله یکی از تفاوتهای اساسی Memoreis of Murder با سایر فیلمهاییست که با این مضمون ساخته میشوند. اما این متفاوت بودن فقط به همینجا ختم نمیشود. پایان بندی فیلم یکی از بزرگترین غافلگیری ها را برای تماشاچی به دنبال دارد. خیلی دوست داشتم که بتوانم پایان فیلم را در اینجا بنویسم و در موردش کلی صحبت کنم ولی حیف که تمام هیجان تماشای آن از بین خواهد رفت ! بنابراین فکر میکنم در همین حد کافی باشد که بگویم این فیلم آن قدر خوش ساخت و متفاوت از آنچه تاکنون دیده اید است که اگر مدتیست که از این ژانر خسته شده اید، میتواند شما را دوباره به آن علاقه مند کند.

علاوه بر تمام موارد گفته شده، این فیلم از ریتم بسیار مناسبی برخوردار است و به هیچ وجه خسته کننده نخواهد بود. فیلم با ته مایه کمدی آغاز میشود و سپس کارگردان کمی حس تعلیق به آن می افزاید و آنرا در حدی مناسب نگه میدارد تا بیننده هوشیار باشد و بتواند فیلم را دنبال کند. در برخی لحظات عامل هیجان را به آن می افزاید تا کمی تماشاچی را نیم خیز کند و سپس حس تعلیق فیلم به نوسان در می آید تا اینکه هر چه به پایان فیلم نزدیکتر میشویم این نوسانات روندی صعودی به خود میگیرند و در نهایت به اوج خود می رسد.

خاطرات قتل فیلم بسیار خوبیست و شاید بیراه نباشد اگر آنرا در گونه خود یک شاهکار سینمایی بنامیم. خاطرات قتل فیلمیست که به چند بار دیدنش می ارزد و برخی سکانسهایش آنقدر جالب است که میتوان بیش از 10 بار بطور مداوم دید. کاری که خود من قبل از نوشتن این مطلب کرده ام. تماشای خاطرات قتل را از دست ندهید. در ضمن خاطرات قتل بر اساس یک داستان واقعیست و این خود یکی دیگر از عوامل هیجان انگیز بودن تماشای آن است.

منبع: هنر هفتم